Van drama naar winnaar

Van drama(driehoek) naar winnaar(-sdriehoek)  

Zomaar een greep uit een mediationgesprek: 

Hij: Je snapt het niet. Ik koop toch een huis voor je, waar je met de kinderen kunt wonen? Heb je daar geen omkijken meer naar, maar dan moet je wel nu beslissen. Ik heb het perfecte huis al gezien, met de makelaar contact gehad, met de bank gesproken en ik heb al een bod gedaan. Nog zit je te zeuren. Je hebt niet eens door wat voor een groots voorstel ik je doe.’  

Vrij vertaald: ‘Weer dat gezeur. Ik regel het toch goed voor haar? Ik laat haar toch goed achter? Waarom ziet ze dat niet? Dit gaat eindeloos duren straks. Mens, hak toch eens een knoop door.’  

Zij: Ik kan het allemaal niet overzien. Misschien kan ik helemaal niet rondkomen straks. Je gaat veel te snel. Ik heb ook nog kinderen om voor te zorgen, dat vergeet je helemaal. Ik weet het niet hoor.’ 

Vrij vertaald: ‘O ja, gaan we uit elkaar en nog beslist hij voor mij hoe mijn toekomst eruit ziet. Alles al in kannen en kruiken zonder dat ik ook maar 1 stap in dat huis heb gezet! Hoezo mag ik niet zelf beslissen? Ik beslis zelf wel over zoiets belangrijks als een huis, maar heb ook even de tijd nodig om te verwerken dat we uit elkaar gaan. Hij heeft makkelijk praten en geld zat; ik moet het allemaal maar zien te rooien van die paar centen alimentatie.’  

Etc. etc.  

 Typisch gedrag van een redder/aanklager en een slachtoffer en als het aan hem en haar ligt, gaat zo’n gesprek met gemak uren op dezelfde manier door. Ze weten immers niet beter; dit is hoe het altijd gaat.  

Ze zitten vast in de zogenaamde dramadriehoek (ook wel Karpman-driehoek genoemd): het model dat stamt uit de Transactionele Analyse (TA). Het model beschrijft vaker voorkomend gedrag waardoor communicatie en samenwerking belemmerd wordt en is bedacht door Stephen Karpman, leerling van Eric Berne en gepubliceerd in 1968 

Onbewuste bedoelingen bepalen hoe iemand zich gedraagt in discussies, meningsverschillen en ruzies. Onbewuste bedoelingen werken vaak negatief. Er zijn drie posities: die van de aanklager, de redder en het slachtoffer. 

De aanklager beschouwt anderen als minderwaardig, haalt anderen naar beneden en miskent de waarde van ander. Hij/zij toont zich agressief en kritisch in taal en houding. De redder beschouwt anderen ook als minderwaardig, toont zich superieur en miskent het vermogen van anderen om zelf te handelen. Hij helpt zonder gevraagd te zijn en houdt de ander zo hulpeloos. Het slachtoffer vindt zichzelf minderwaardig, zoekt anderen om het voor hem te doen. Hij miskent de eigen mogelijkheden; ik kan het niet, dus jij moet het doen.  

De kracht van het model zit erin, dat wanneer als je eenmaal vast zit in het drama er geen beklijvende afspraken mogelijk zijn, en er feitelijk geen communicatie plaatsvindt die er echt toe doet. Met andere woorden: je zit beiden vast in het patroon, kan geen kant op en het levert geen van beiden iets op. Hoe kan het anders? Door de overgang te maken naar de winnaarsdriehoek.  

Hoe je van drama naar winnaars gaat? Door alleen vanuit je volwassenrol met elkaar in gesprek te gaan. Het slachtoffer doet realistisch, de aanklager wordt assertief en de redder gaat helpen alleen als daarom gevraagd wordt. Is dit patroon herkenbaar voor jullie? Kom samen langs en ik help jullie daar graag bij. 

Heb je vragen of wil je weten wat ik als scheidingsmediator of familierechtadvocaat voor je kan betekenen? Neem contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek via mariska@rechtaantafel.nl of 06-23479011. Kijk ook voor meer informatie en artikelen op www.rechtaantafel.nl.